ورود و خروج بدون قانون به مسیر بی آرتی

امیررضا وثوقی | شهرآرانیوز؛ معضل ترافیک محور شهدا تا میدان استقلال که یکی از محور‌های اصلی و مرکزی در شهر مشهد به حساب می‌آید، معضلی دیرپاست که در دوره‌های مختلف مدیریت شهری، تدابیر گوناگونی برای رفع آن اندیشیده شد؛ تمهیداتی که برخی از آن‌ها چاره‌ای موقت برای رفع مشکل ترافیک این منطقه بوده و برخی نیز منجر به گله و اعتراض کسبه در مسیر شده است. اما حالا با تجربه‌ای که از سنوات گذشته به دست آمده، ضمن اصلاح مسیر بی آرتی، سازوکار جدیدی در مسیر خطوط بی آرتی ایجاد شده و مدیریت شهری طرحی را به صورت چندمرحله‌ای در این محور اجرا کرده است تا علاوه بر کاهش زمان طی شده بین ایستگاه‌های اتوبوس، با اجرای خطوط ویژه به نوعی عبورومرور خودرو‌های شخصی و پارک خودرو‌ها را در خیابان‌های دارای طرح ویژه تردد ناوگان بی آرتی ساماندهی کند. بااین حال در اجرای یک مرحله دیگر از ساماندهی این خطوط، از مدتی قبل اجرای طرح سایبان‌ها در ایستگاه‌های بی آرتی در حال عملیاتی شدن است؛ طرحی که اجرای آن مسیر بی آرتی را یک گام دیگر به سوی تکمیل شدن نزدیک می‌کند.

اجرای ایستگاه و سیستم سایبان در این مسیرها، اما مشکلاتی را نیز به دنبال داشته است که مسئله عمده آن را می‌توان همراهی نکردن برخی رانندگان برشمرد. از آنجا که اتوبوس‌های خطوط بی آرتی در زمان اجرای عملیات نصب سایبان‌ها نمی‌توانند از مسیر‌های ویژه تردد کنند و وارد خطوط عادی تردد می‌شوند، این امر ناخواسته تا مدتی باعث افزایش بار ترافیکی در این مسیر‌ها خواهد می‌شود؛ اما از سوی دیگر با وجود نصب تابلوی توقف ممنوع در خیابان و قبل و بعد از ایستگاه‌های بی آرتی، بسیاری از رانندگان خودرو‌ها بی توجه به این اخطار قانونی با پارک در مسیر تردد دیگرخودروها، باعث ایجاد مشکلات عدیده و کور شدن گره ترافیک روز‌های اخیر در این مسیر شده اند.

در روز‌های اخیر نیز شهروندان زیادی به طرق مختلف این معضل را با ما در میان گذاشتند و خواستار رسیدگی برای رفع این مشکل شدند. برای مثال شهروندی در تماس با شهرآرا درباره بی توجهی رانندگان و پارک خودرو قبل و بعد از تقاطع‌ها (قبل و بعد از مسیر نصب سایبان در ایستگاه ها) خواستار اعمال قانون خودرو‌های متخلف در قبل و بعد از چهارراه میدان بار شده بود. یا در پیامی دیگر، شهروند دیگری به ناهماهنگی و ناآشنایی رانندگان با این طرح به ویژه در محور میدان جانباز تا میدان استقلال اشاره کرده و خواستار برخورد با رانندگانی شده بود که به صورت دوبله خودرو خود را در این محور پارک می‌کنند.

برای بررسی میدانی تأثیر این رفتار ترافیکی در افزایش بار ترافیکی مسیر بی آرتی، این مسیر را از میدان شهدا تا میدان استقلال طی می‌کنیم. از میدان شهدا که به سمت میدان توحید حرکت می‌کنیم، خط ویژه اتوبوس به صورت منقطع ایجاد شده است و ۲ سمت خیابان تابلو شرکت توسعه ارتباطات ترافیکی (الیت) نصب شده است. عبور خودرو‌ها در این منطقه روان است، اما در بخش‌هایی از مسیر که برخی خودرو‌ها دوبله پارک کرده اند سرعت تردد کاهش یافته است.

در عبور از میدان توحید به چهارراه میدان بار به ترافیکی چندده متری برخورد می‌کنیم، ترافیکی که باوجود تابلوی توقف ممنوع، به دلیل توقف و تخلیه بار توسط چند خودرو باری در خروجی این خیابان ایجاد شده است. برخی رانندگان همچنان بدون توجه به محدودیت‌های ایجادشده، نزدیک چهارراه پارک کرده اند؛ مسئله‌ای که باوجود کاهش عرض خیابان در نزدیکی این تقاطع، باز هم با بی توجهی برخی رانندگان مواجه شده است. مشکل این محور علاوه بر پارک دوبله خودروها، تغییر مسیر اتوبوس پس از عبور از چهارراه میدان بار و برای رسیدن به ایستگاه در سمت راست و حاشیه بولوار است.

با گذر از چهارراه مجد، خط ویژه اتوبوس دوباره شروع می‌شود. این چهارراه تا چهارراه ابوطالب، سابق بر این همیشه یکی از گره‌های کور ترافیک این محور بود. بااین حال اقدام مدیریت شهری برای ایجاد فضای پارک خودرو و ایجاد مسیر مجزا در حدفاصل چهارراه مجد تا چهارراه ابوطالب برای خودرو‌هایی که قصد گردش به راست دارند، تأثیر به سزایی در کاهش حجم ترافیک این منطقه داشته است. نرسیده به چهارراه ابوطالب رفته رفته تعداد خودرو‌های پارک شده در مسیر افزایش می‌یابد و همین عامل نیز بر شدت ترافیک در این تقاطع می‌افزاید و این در حالی است که در این تقاطع به دلیل اجرای سایبان در ایستگاه بی آرتی، تردد اتوبوس‌ها نیز از مسیر معمول بی آرتی انجام نمی‌شود.

از میدان فردوسی تا استقلال به دلیل وجود فضای سبز در آیلند میانی، مسیر ویژه اتوبوس متفاوت و به صورت تک لاین ایجاد شده است. اما در ادامه این مسیر با گذر از میدان فردوسی به بررسی این خیابان تا میدان جانباز می‌پردازیم. به دلیل وجود واحد‌های تجاری اندک، مسیر تردد خودرو‌ها روان‌تر از دیگرقسمت هاست، اما به نظر می‌رسد که مشکل ترافیکی این محور از میدان جانباز تا چهارراه فرامرزعباسی شکل جدی تری به خود می‌گیرد. یکی از معضلات خودرو‌ها در این محور، ایستگاه اتوبوس خیابان فردوسی و منتهی به چهارراه مهدی است؛ زیرا اتوبوس‌ها پس از توقف در این مکان باید عرض خیابان را طی کنند تا در مسیر ویژه اتوبوس قرار گیرند. این اقدام نه تنها رانندگان را به زحمت می‌اندازد، بلکه تأثیر شایان توجهی در توقف خودرو‌ها و افزایش احتمال تصادف در این منطقه دارد.

در عبور از این محور در ترافیک سنگینی پشت تقاطع فرامرز عباسی قرار می‌گیریم؛ ترافیکی که طبق بررسی ما ۲ عامل در ایجاد آن تأثیر مستقیم دارد. یکی از آن‌ها پارک دوبله متعدد خودرو‌ها و دیگری توقف در قسمت کم عرض انتهای خیابان است؛ اتفاقی که منجر به قفل ترافیکی در این محور شده است. در این ترافیک خسته کننده و گرمای هوا تعداد زیادی از خودرو‌ها با تغییر مسیر وارد مسیر ویژه اتوبوس می‌شوند تا به ابتدای صف ترافیکی برسند که البته بازگشت با عجله این خودرو‌ها به مسیر اصلی خیابان، آن هم با شیوه‌ای سریع باعث اعتراض دیگررانندگان می‌شود.
آنچه در مشاهدات میدانی ما بیشتر از هر چیز عیان بود، بی توجهی به تابلوی توقف ممنوع در نزدیکی ایستگاه‌های بی آرتی بود؛ مسئله‌ای که البته نقشی اساسی در ایجاد ترافیک در مسیر یادشده دارد.